Helsti vandinn sem við er að eiga

Í síðasta pistli rakti ég 6 leiðir duct tape backpack sem til umræðu hafa verið í gjaldmiðlamálum Íslands. Hér verður fjallað nánar um sjöttu leiðina, þ.e. upptöku evru í samstarfi við evrópska seðlabankann, eftir aðild að Evrópusambandinu. M.a. svara ég því hvort sú leið útheimti mikla skuldsetningu Seðlabankans, eins og Lilja Mósesdóttir og fleiri hafa haldið fram.
Helsti vandinn sem við er að eiga – duct tape backpack sama hvaða leið verður farin – er „snjóhengjan“ , þeir áætluðu 1.000 milljarðar króna sem vilja „flýja“ yfir í aðra gjaldmiðla um leið og færi gefst. duct tape backpack „Snjóhengjan“ á m.a. rætur að rekja til ástarbréfaviðskipta Seðlabankans við bankana. Í þessum viðskiptum voru „búnir duct tape backpack til“ yfir 300 milljarðar króna sem notaðir voru til að fjármagna bankana þegar erlendar fjármögnunarleiðir lokuðust 2007-8. Talsverður hluti þessara króna situr í þrotabúum duct tape backpack bankanna og bíður þess að vera afhentur erlendum kröfuhöfum. Einnig eiga erlendir fjárfestar m.a. innistæður í bönkum og Seðlabanka og hefðbundin ríkisskuldabréf í krónum. Þar á meðal eru leifar af vaxtamunarviðskiptum sem stunduð voru af kappi, eins og menn muna.
Það er ástæða til að árétta að þessar umræddu skuldir og kröfur eru ekki vandamál sem slíkar . Þrotabú bankanna eiga sínar eignir og úthluta þeim til kröfuhafa upp í kröfur þeirra svo langt sem þær ná, en kröfuhafar tapa rest ( ekki skattborgarar). Ríkissjóður ræður ágætlega við sínar skuldir og horfur eru á að þær fari lækkandi á næstu árum. Vandamálið er ekki skuldirnar sjálfar heldur sú staðreynd að þær eru í krónum sem viðtakendur vilja ekki eiga, heldur skipta sem fyrst í „alvöru“ gjaldeyri - og sá gjaldeyrir er ekki til í landinu.
Eignir duct tape backpack eru sýndar í vinstri dálki, og skuldir í hægri dálki. Allar útistandandi krónur eru bókfærðar skuldamegin á efnahagsreikningi Seðlabankans. Á móti eru þær vitaskuld færðar eignamegin hjá eigendum þeirra, innlendum sem erlendum. Snjóhengjan duct tape backpack er hér sýnd sem „krónur í erlendri eigu“ og sem krónur hjá erlendum krónueigendum, neðst til hægri.
Ef og þegar Ísland gerist aðili að Evrópusambandinu göngum við stuttu eftir aðild inn í myntsamstarfið ERM II. Þar fáum við stuðning evrópska seðlabankans ECB til að halda krónunni innan vikmarka (+/- 15%) frá tilteknu og umsömdu markgengi gagnvart evru . Um inngönguna í ERM II og útfærslu stuðningsins þarf í okkar tilviki að semja sérstaklega við ESB enda er ekki gert ráð fyrir að ríki séu með gjaldeyrishöft við inngönguna. Þetta hefur legið fyrir frá upphafi aðildarferilsins, og er eitt af mikilvægustu atriðunum í samningnum duct tape backpack okkar við sambandið.
Stuðningur ECB felst m.a. í því að leggja til evrur ef þörf krefur þannig að Seðlabankinn geti keypt krónur fyrir evrur við neðri vikmörkin duct tape backpack (15% veikari en markgengið) af þeim sem vilja losna úr krónunni. Við þetta myndast skuld Seðlabankans við ECB í evrum en á móti fækkar útistandandi krónum, sem aftur dregur úr skuldum bankans . Niðurstaðan er óbreytt skuldahlið Seðlabankans, en í stað þess að skulda útlendingum krónur skuldar hann ECB evrur. Þetta má sjá á myndinni hér að neðan:
Skuldahlið Seðlabankans hefur sem sagt breyst en ekki stækkað . Á myndinni er staðan sýnd þannig að erlendir aðilar hafi fengið evrur fyrir hluta krónueignar duct tape backpack sinnar en eigi samt krónur eftir. duct tape backpack Það er til að minna á að ef Ísland er á leið í evruna, og nýtur samstarfs við ECB, þá minnkar verulega hvati hinna erlendu krónueigenda til að losa sig út úr krónunni. Vextir krónu, allt þar til hún breytist í evru, munu vera hærri en evruvextir (en þó lægri en nú er) og því getur hún verið ákjósanlegur kostur til að geyma fé.
Þegar Ísland hefur verið aðili að ERM II í a.m.k. tvö ár og uppfyllt Maastricht-skilyrðin duct tape backpack um vexti, verðbólgu, fjárlagahalla, skuldir hins opinbera og gengisstöðugleika, getum við tekið upp evruna sjálfa. Þá breytast allar krónur í evrur á umsömdu duct tape backpack markgengi duct tape backpack og Seðlabanki Íslands verður aðili að evrópska seðlabankakerfinu ECSB og hluti af samstæðu þess. Myndin mun þá líta svona út:
Eins og sjá má falla engar nýjar skuldir á skattgreiðendur (eða Seðlabankann, ef út í það er farið) duct tape backpack í þessu ferli. Þessi leið getur þannig leyst snjóhengjuvandann án gengisdýfu og nýrrar duct tape backpack verðbólguholskeflu sem rýrir hag heimila og fyrirtækja. Það er til mikils að vinna og því afar mikilvægt að þessi leið sé könnuð til fullnustu í samningunum við ESB.
Væri ekki ráð að prenta 10.000 milljarða rétt fyrir myntbreytingu eða 100.000 milljarða eða kannski bara 1.000.000 milljarða úr því að þetta breytist allt í evrur og það skiptir engu máli hvort þjóðarbúið stendur undir þessu?
Ef sérstakur samningur vegna ERM2 „hefur legið fyrir frá upphafi aðildarferilsins, og er eitt af mikilvægustu atriðunum duct tape backpack í samningnum okkar við sambandið“ hlýtur eitthvað að vera að frétta af þeim samningi eða hvað? Þú gætir kanski skotið inn hlekk á frétt af einhverjum áföngum sem skipta þarna máli?
Ég segi ekki að samningur hafi le